Case: Bedrijventerrein Hessenpoort, een hub van energiestromen

• Locatie: Zwolle
• Oppervlakte: 300 hectare
• 65 bedrijven 

Samenvatting

Hessenpoort is een bedrijventerrein in Zwolle dat zich richt op duurzame energie en groene inrichting. Ze willen 400 megawatt (MW) aan duurzame energie opwekken, maar het elektriciteitsnet kan momenteel slecht 180 MW aan. Daarom werken ze aan een flexibel systeem dat netwerkcapaciteit, energieopslag en omzetting naar andere energievormen combineert. Initiatieven zoals een zonnepark, een slim digitaal sturingsplatform, een elektrolyser en batterijen helpen bij het optimaal benutten van energiestromen. Daarnaast draagt de groene inrichting met inheemse flora bij aan klimaatbestendigheid en biodiversiteit.

Meer weten? Ilse Sijtsema van Ondernemersvereniging Hessenpoort vertelt je graag meer.

Flexibel en modulair systeem

De bedrijven op Hessenpoort willen samen 400 megawatt aan duurzame energie opwekken. Een mooie, duurzame ambitie. Helaas kon het elektriciteitsnetwerk die plannen niet aan: zelfs na uitbreiding van de ruimte kwamen de bedrijven 220 megawatt tekort. Daarom zijn de ondernemers sinds een paar jaar met parkmanager Ilse Sijtsema, gemeente Zwolle en netbeheerder Enexis bezig om een smart energy hub te realiseren.

De ondernemers kwamen erachter dat ze een flexibel en modulair systeem nodig hadden. Zo kunnen ze hun duurzaam opgewekte energie tóch inzetten en in de toekomst aan hun energiebehoefte blijven voldoen. 

Dat systeem bestaat uit meerdere onderdelen: extra netwerkcapaciteit, verschillende manieren van energieopslag en het omzetten van energie in andere vormen. Een echte smart energy hub dus! 

Op dit moment lopen er meerdere initiatieven tegelijk:

• Gezamenlijke energiecoöperatie
  Een groep ondernemers heeft via een gezamenlijke energiecoöperatie geïnvesteerd in een zonnepark. Eind 2019 is het zonnepark opgeleverd en inmiddels voorziet Hessenpoort met dat park al ruim een jaar in zo’n 25% van haar totale elektriciteitsvraag.

• Slim sturingsplatform
  Sinds oktober 2023 zijn drie ondernemers aangesloten op een sturingsplatform. Zij delen onderling hun bij de netbeheerder gecontracteerde terugleveringcapaciteit. Het was de bedoeling dat eind 2024 alle bedrijven aangesloten zouden zijn op dit sturingsplatform, maar door allerlei juridische uitdagingen en door het vermaasde netwerk van Enexis, is dat nog niet gelukt. Momenteel lopen er gesprekken om de komende maanden de andere bedrijven aan te laten sluiten bij het sturingsplatform.
  
• Elektrolyser
  Om een deel van de te veel opgewekte, lokale, groene energie toch in te kunnen zetten, gebruikt de energiehub straks een elektrolyser. Deze 1,3 MW elektrolyser staat sinds december 2023 op het bedrijventerrein en is op dit moment (april 2025) nog steeds in testfase. De waterstof die deze elektrolyser produceert kunnen de bedrijven voor verschillende doelen gebruiken. Bijvoorbeeld voor duurzame mobiliteit (zero emissie-rijden), procesindustrie en het verwarmen van bedrijfspanden in de omgeving.
  
• Batterijen
  De energiehub wil ervoor zorgen dat de bedrijven op het terrein altijd genoeg elektriciteit kunnen gebruiken. Daarom gebruikt de energiehub meerdere batterijen. Bijvoorbeeld om een overschot aan energie op te slaan. Die energie kan later op een gunstig moment weer worden gebruikt, bijvoorbeeld tijdens dure piekuren of als er tijdelijk minder capaciteit beschikbaar is. Uiteindelijk wil Hessenpoort een 20 MW batterij in de buurt gebruiken en aan de energiehub koppelen. 

Belangrijkste leerpunten

Tijdens het traject hebben alle betrokken partijen veel geleerd, stelt parkmanager Ilse Sijtsema. Dit waren hun belangrijkste lessen:

• Het sociale plaatje kost veel tijd. Technisch gezien is er al heel veel mogelijk, de sociale kant kost juist wat meer tijd. De meeste uren en financiële middelen zijn nodig om in de opstartfase alle partijen bij elkaar te brengen. Uitleggen wat de meerwaarde is voor de groep iedereen verbinden en stimuleren om samen te werken. Dit is vaak een ondergewaardeerd, maar zo ontzettend belangrijk deel van de opbouw van een energiehub.

• Groene omgeving voor mens en dier. Het bedrijvenpark Hessenpoort lijkt op het eerste gezicht een typisch bedrijventerrein, maar het valt op door de groene inrichting. Het terrein heeft plantenborders met bomen, struiken en inheemse kruiden die klimaatrisico's zoals wateroverlast en hittestress tegengaan, en de biodiversiteit verbeteren. De groene omgeving biedt een fijne werkplek en pauzeplek voor medewerkers, maar ook een perfecte leefruimte voor insecten en vogels.  

Meer weten?

Wil je meer weten over Hessenpoort, neem dan contact op met Ilse Sijtsema, parkmanager Hessenpoort.